29 มกราคม 2564
รายการอดีตในอนาคต
ชุดบ้านเมืองในคาบสมุทรแห่งสยามประเทศ
'สร้างบ้านแปลงเมืองที่ทะเลสาบสงขลา' ตอนที่ ๒ 'จากสทิงพระสู่เมืองสงขลา'
จากสทิงพระสู่เมืองสงขลา
อาจารย์ศรีศักร วัลลิโภดม สำรวจศึกษาทางด้านมานุษยวิทยาโบราณคดีการสร้างบ้านแปลงเมืองในดินแดนประเทศไทย มาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๐๕ สรุปเป็นแนวคิดเรื่องการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ได้ว่า
ความเป็นชุมชน “บ้าน” และ “เมือง” ของสังคมเกษตรกรรมแบบชาวนา ราวพุทธศตวรรษที่ ๓ เป็นต้นมา มักเกิดขึ้นในภูมิประเทศที่มี
๑. ลำน้ำไหลผ่านจากต้นน้ำ ตั้งแต่ภูเขาลงมาจนถึงชายทะเล
๒. ตามรอบๆ หนองน้ำหรือบึงขนาดใหญ่ที่เรียกว่า ทะเลสาบ
เพราะมนุษย์ต้องอาศัยน้ำเพื่อการดำรงชีวิต ซึ่งชื่อบ้านนามเมืองก็มักสะท้อนให้เห็นความสัมพันธ์สภาพแวดล้อมและพืชพรรณ หรือสัตว์ที่เป็นอัตลักษณ์ของท้องถิ่นจากต้นน้ำ กลางน้ำ ถึงปลายน้ำ
ทะเลสาบสงขลา มองจากป้อมบนเขาแดง เห็นเกาะยอ สะพานเปรม ติณสูลานนท์ ที่เชื่อมกับฝั่งกระแสสินธุ์และสทิงพระ